Ảnh hưởng của Covid-19 tới chất lượng ONKK ở các thành phố trên thế giới và VN: Nhỏ hơn chúng ta mong đợi!

Trong năm vừa qua có rất nhiều báo cáo phân tích sự ảnh hưởng của đại dịch Covid tới chất lượng không khí. Hầu hết các báo cáo đó khi so sánh chất lượng không khí trước và sau khi lockdown chưa tính tới ảnh hưởng của thời tiết ngắn hạn và sự giao mùa, dẫn tới kết quả so sánh chưa được chính xác.

Ảnh hưởng của COVID-19 tới chất lượng không khí ở các thành phố lớn trên thế giới

Đầu năm nay tôi cùng nhóm nghiên cứu ở trường cũ ở trường đại học Birmingham có công bố 1 bài báo về ảnh hưởng của giãn cách xã hội do Covid-19 tới chất lượng không khí trên tạp chí Science Advance. Bài báo may mắn khi nhận được khá nhiều quan tâm từ báo chí (tôi có cảm tưởng dạo này cứ nghiên cứu về Covid là sẽ hót).

Nội dung bài báo cũng đơn giản: Vì Covid mà anh chị em ta không la cà bia bọt được, khiến lượng phát thải giảm rồi dẫn tới chất lượng không khí được cải thiện đáng kể (cái gì cũng có 2 mặt, hehe!). Tuy nhiên sự cải thiện này nhỏ hơn ta mong đợi và so với những báo cáo trước khi họ chưa tính tới yếu tố thời tiết (như hình 1).

Hình 1. Ảnh hưởng Covid-19 lên chất lượng không khí thế giới.

Chị em nào nào quan tâm em Covid nó ảnh hưởng ra làm sao, xin mời đọc link dưới nhé (cảm ơn anh/chị ở báo KHPT đã bỏ thời gian ra dịch):

Tác động của phong tỏa đến ô nhiễm không khí được phóng đại

Ảnh hưởng của COVID-19 tới chất lượng không khí ở VN?

Nhân dịp nghỉ lễ ở nhà do Covid-19 tháng 5 năm ngoái, tôi cũng dùng code tương tự để dạy một số bạn sinh viên Việt Nam yêu thích phân tích dữ liệu. Kết quả sơ bộ như trên hình 2 dưới đây:

Hình 2. Ảnh hưởng sự giãn cách xã hội lên nồng độ bụi mịn TP Hà Nội và Hồ Chí Minh.

Theo đó thì nồng độ bụi mịn ở Hà Nội trong giai đoạn giãn cách xã hội có nhỏ hơn so với giai đoạn trước đó, nhưng không lớn (<11%). Với các chất khí như CO thì ảnh hưởng này lớn hơn, điều này do giao thông được cho là nguồn thải chính của CO trong nội đô.

Ảnh hưởng của giãn cách xã hội ở TP HCM rõ rệt hơn ở Hà Nội rất nhiều, điều này khá thú vị :)

Bạn nào quan tâm tới phân tích dữ liệu ÔNKK, mời các bạn có thể tham khảo folder trong đó có code và hướng dẫn thực hành phân tích ONKK tại VN dưới đây: https://github.com/tuanvvu/Atmospheric_science_VN