Có bao nhiêu hạt bụi lắng trong phổi chúng ta hàng giờ?

Ở Việt Nam, chúng ta thường nghe/nói tới thuật ngữ bụi mịn hay bụi PM2.5. Và thông tin tới mọi người sẽ là nồng độ bụi ở XXX hôm nay khoảng YYY micro-gram trên 1 mét khối. Ấy là chúng ta đang nói tới bụi về mặt khối lượng. Bụi còn có một số các đơn vị đo đạc khác mà giới nghiên cứu rất quan tâm là số lượng và diện tích hạt.

Lý tính của bụi như kích cỡ hạt, độ háo nước, tỷ trọng và hình dáng của hạt bụi là những yếu tố quyết định xem hạt bụi đó sẽ chui vô phần nào của phổi.

Ở đây xin đưa ra một vài thông tin thú vị về bụi:

Có bao nhiêu hạt bụi lắng trong phổi chúng ta trong một giờ?

Câu trả lời là hàng tỉ hạt bụi.

Theo một nghiên cứu đo đạc của chúng tôi cho những hạt bụi có kích cỡ ~10 nano-mét tới gần 600 nano-mét. ở Bologa (Ý) thì trung bình có tới 10 tỷ hạt bụi lắng trong phổi của chúng ta nếu chúng ta đứng ở khu vực gần đường giao thông. Trong đó, phần lớn các hạt này lắng trong phế nang, vùng sâu nhất của phổi.

Hình 1, lượng hạt lắng trong hệ thống hô hấp khi chúng ta đứng gần đường giao thông bới số lương hạt (hính trái), diện tích hạt (giữa) và khối lượng hạt (phải).

Khác biệt giữa ở khu vực gần đường giao thông và khu vực dân cư

Số lượng hạt lắng trong phổi ở khu vực giao thông cao gấp 5 lần ở khu vực dân cư xa đường giao thông. Trong khi đó gấp 2 lần về khối lượng hạt.

Về mặt số lượng hạt thì trong một xen-ti-mét khối không khí (cm3- cỡ đầu ngón tay của chúng ta) có chứa tới hàng nghìn hạt. Ở khu vực giao thông thì lên tới hàng chục, thậm chí lên tới trăm nghìn hạt trên một cm3.

Tài liệu tham khảo:

Factors controlling the lung dose of road traffic-generated sub-micrometre aerosols from outdoor into indoor environments. Air Qual. Atmos. Health 11, 615-625 (2018).